Home Klantverhalen “Zie het als een cadeautje!” Interprofessioneel samenwerken: De toekomst van de zorg volgens Yvonne van Zaalen.

"Zie het als een cadeautje!" Interprofessioneel samenwerken: De toekomst van de zorg volgens Yvonne van Zaalen.

De impact van eerstelijns hulpverleners op de gezondheid en het welzijn van grote groepen patiënten is enorm. Door hun expertise en bredere takenpakket, dragen eerstelijns hulpverleners bij aan een efficiëntere en meer toegankelijke zorgverlening. Daarnaast verschuift de focus steeds meer van curatieve zorg naar preventieve zorg en chronische zorgbegeleiding. Dit vraagt om een bredere inzet van expertise en intensievere samenwerking tussen verschillende disciplines. 

Om op de hoogte te blijven van deze ontwikkelingen en onze software hier zo goed mogelijk op aan te passen, zijn we regelmatig in contact met experts in het vakgebied. Zo spraken we onlangs met Yvonne van Zaalen, lector Relationele Zorg aan de Haagse Hogeschool. Zij begon in 1993 met werken bij het eerste gezondheidscentrum in Nederland, op zoek naar samenwerking binnen de zorg. “Sinds die tijd ben ik geïntrigeerd door de mogelijkheden, maar ook de moeilijkheden. En daar heb ik ook onderzoek naar gedaan.” 

Monodisciplinair, multidisciplinair en interprofessioneel: de gradaties van samenwerking in de eerstelijnszorg. 

Yvonne vertelt: “We weten ondertussen dat monodisciplinair werken prima is. Dat doe je voor eenvoudige problemen die door één professional behandeld kunnen worden. Daarnaast zijn er nog twee vormen van samenwerking: multidisciplinair, en interprofessioneel.”  

Bij multidisciplinaire samenwerking werken zorgverleners naast elkaar aan complexe casussen, maar stemmen ze hun plannen niet altijd af. Interprofessioneel samenwerken daarentegen kenmerkt zich door een gezamenlijke aanpak waarbij zorgverleners samenwerken met de patiënt en diens sociale netwerk. “Het gaat hierbij om complexe vraagstukken, bijvoorbeeld bij meerdere zorgvragen of als een persoon ook nog vragen heeft in andere levensdomeinen zoals financiën of zingeving. Wanneer je interprofessioneel samenwerkt, werk je ook samen met de patiënt. Je beslist samen met de patiënt, en houdt rekening met de evidentie die er bestaat.” 

“De kracht van interprofessioneel werken, is dat je met elkaar om een persoon en diens sociaal netwerk heen gaat staan.”  

Interprofessioneel samenwerken biedt diverse voordelen voor zowel patiënten als zorgverleners. “Zeker in het geval van een complexe hulpvraag, is doorverwijzen uitermate kostbaar en frustrerend voor de patiënt. Wanneer een patiënt meerdere keren hetzelfde verhaal moet vertellen, krijg je lekkage. Er verdwijnen gegevens. In het geval van interprofessionele samenwerking wordt de patiënt gezien als een professional in eigen zaak en wordt hij of zij actiever betrokken bij het zorgtraject. Door het delen van informatie wordt er daarnaast er een beter beeld van de patiënt gevormd en kan er een betere behandeling op maat worden geboden. Dit leidt tot betere uitkomsten en een hogere tevredenheid bij patiënten.” 

En voor de zorgverleners? “Het is veel leuker werken! Dus de professionele tevredenheid is heel hoog. Je leert op deze manier continu van anderen. Daarnaast is het ook makkelijker om even met elkaar te overleggen. Je hebt veel minder momenten waarop je denkt, ‘wat moet ik nu?’ want je legt dit soort vragen ook terug in het systeem. Alleen in je kamertje werken is echt alleen, en dat is dit niet.” 

Uitdagingen van interprofessioneel samenwerken 

Deze verandering van werkwijzen komt niet vanzelf. Zo vraagt dit eigenaarschap van de patiënten, en spelen er juridische en ethische zaken. “Maar dat is allemaal oplosbaar. De grootste problemen op dit moment zijn de benodigde financiering, en de vraag: hoe gaan we het met elkaar doen? Voor zorgverleners vraagt deze manier van samenwerking om andere competenties. Dat is niet iets wat je zomaar kunt. Dat denken we vaak wel, maar het vraagt een hele andere manier van communiceren! Het vraagt ook een andere digitale omgeving. Daarom ben ik daarover ook meermalen in gesprek geweest met Intramed, en dat blijven we ook doen. 

“Dit is misschien wel de toekomst van de zorg” 

Yvonne is ervan overtuigd dat interprofessioneel samenwerken onderdeel is van de toekomst van de zorg: “Het is misschien wel de toekomst van de zorg. Er is steeds minder financiering voor eenvoudige problematieken die weinig impact hebben op het dagelijkse leven van personen. Ik denk dat de toekomst vooral gericht zal zijn op enkele indicaties voor het monodisciplinair en multidisciplinair werken, maar dat de grootste focus in de zorg zal liggen op complexe casuïstiek en ook chronische ziekte.  

“Zie het als een cadeautje!” 

“Wat ik professionals zou aanraden, is om zich te laten scholen over interprofessioneel samenwerken. Het is echt wel complex. Zij mogen mij daar altijd over contacten, en dan help ik ze graag verder,” vertelt Yvonne. “Daarnaast heb ik een flowchart gemaakt om zorgverleners op weg te helpen om de keuze te maken voor monodisciplinair, multidisciplinair of interprofessioneel werken. Maar de belangrijkste tip? Zie interprofessioneel werken niet als een uitdaging, maar als een cadeautje!” 

Yvonne van Zaalen, lector Relationele Zorg aan de Haagse Hogeschool